نحوه کارکرد ایرواشر
هوای گرم تابستان توسط فن ایرواشر به داخل دستگاه مکیده می شود. ایرواشرها با استفاده از پمپ آب قوی و نازل های خود هوا را شستشو داده و خنک می نمایند، ذرات گرد و غبار و آلودگی های موجود در هوا پس از برخورد با ذرات پودری آب که از نازل ها پاشیده شده اند، از هوا زدوده شده و هوای خنک و تمیز از ایرواشر خارج می گردد. تبادل حرارتی هوا با ذرات آب و غبارگیری آن باعث خنک شدن هوای خروجی از ایرواشر در تابستان می گرد.
مزایای دستگاه ایرواشر
- مصرف بهینه برق و هزینه های کمتر (برق در تابستان و گاز در زمستان) نسبت به سیستم های تراکمی دارای کمپرسور
- مصرف بهینه آب در ایرواشر نسبت به کولرهای آبی
- تأمین رطوبت مورد نیاز ساختمان و ساکنین در گرمای خشک تابستان
- هزینه های نگهداری و تأمین قطعات یدکی ایرواشرها به مراتب کمتر از سیستم هایی نظیر کولر گازی و چیلر می باشد.
- به علت تمرکز دستگاه های گرمایشی و سرمایشی در یک دستگاه، دردسرهای اجرایی و هزینه های نگهداری دستگاه های متعدد اتاقی (شوفاژ و فن کویل) حذف می شود.
- حذف رایزرهای آب شوفاژ و لوله ها از کف و در نتیجه کاهش دردسرهای کف سازی ضخیم و کاهش بارهای مرده ساختمان
- استفاده از فضای مرده بالای سقف کاذب جهت توزیع هوا توسط کانال های هوادهی
- امکان نصب دستگاه ایرواشر بصورت متمرکز در فضاهای پرت ساختمان و سهولت دسترسی برای تعمیرات و نگهداری
- امکان کنترل حرارت و رطوبت و استفاده از هوای تازه بیرون در تابستان و زمستان
- استفاده از برق تک فاز به ویژه در سیستم های آپارتمانی: اکثر سیستم های تراکمی (مانند کولرهای گازی) از ظرفیت ۳۶۰۰۰ بی تی یو به بالا، از برق سه فاز استفاده می کنند. به عنوان مثال برای آپارتمانی با حدود ۱۰۰ متر مربع به بالا در صورت استفاده از اسپلیت یا داکت اسپلیت باید از برق سه فاز استفاده شود. اما چنانچه از ایرواشر استفاده کنیم حتی برای آپارتمان های ۳۰۰ متر مربعی هم نیازی به برق سه فاز وجود ندارد.
- هزینه اولیه مناسب و منطقی مخصوصا در فضاهای بزرگ.
- هر چه وسعت و حجم فضای ساختمان بزرگتر می شود، تفاوت قیمت اولیه و تفاوت هزینه های برق و انرژی بین ایرواشر (زنت) و سیستم های تراکمی بیشتر می شود. برای مثال سرمایش و گرمایش فضاهای بزرگ مانند مساجد، سالن ها، کارخانجات و سوله ها با استفاده از سیستم های تراکمی (مانند پکیج یونیت یا چیلر یا …) بسیار پرهزینه است. همچنین لازم به ذکر است که هزینه اولیه خرید و نصب این دستگاه ها هم بالاست اما با هزینه ای حتی در حد یک دهم این سیستم ها می توان از ایرواشرها استفاده کرد.
- گرمایش و سرمایش ایرواشرها به سرعت انجام می شود، یعنی برای فضاهایی که از آنها استفاده منقطع می شود (مدارس، مساجد و…) مناسب می باشند. همچنین در ساختمان های مسکونی نیازی به روشن بودن دائمی سیستم در مواقعی که ساکنین در آن حضور ندارند نیست که این خود باعث کاهش مصرف انرژی می شود. همچنین گرما و سرما به صورت همگن و یکنواخت در ساختمان توزیع می شود.
معایب دستگاه ایرواشر
- اصولا سرمایش ایرواشر و زنت دارای کیفیت سرمایش کولر گازی، داکت اسپلیت یا چیلر نیست. به ویژه در ساعات خیلی گرم روز یا در روزهای خیلی گرم در شهرهای گرمسیری (مانند قم) راندمان سرمایش دستگاه کاهش می یابد.
- آب باعث دردسرهای خاص خود بویژه در نگهداری دستگاه ها می باشد.
- برای کاربری هایی که گرمای نهان زیادی دارد (مانند محل پخت و پز، اماکنی که در آن تعداد افراد زیادی به صورت متراکم حضور دارند و اصولا هر جایی که بخار آب وجود دارد) سرمایش ایرواشر (و زنت) فاقد کیفیت لازم می باشد.
- در مناطق مرطوب و شرجی (مانند شمال و جنوب ایران) نمی توان از این دستگاه ها انتظار سرمایش مناسب داشت.
موارد فنی دیگر در ایرواشرها
- رطوبت گیری: عمل رطوبت زدایی در ایرواشرها زمانی میسر است که دمای آب اسپری شده کمتر از دمای مرطوب هوای ورودی باشد. هرچه آب اسپری شده سردتر باشد، رطوبت گیری آن بیشتر شده و هوا خنک تر می گردد.
- کنترل خوردگی در ایرواشر: کنترل خوردگی در هر سیستم فلزی که با آب کار می کند امری واجب و ضروری می باشد. دی اکسید کربن، دی اکسید گوگرد و دیگر گازهای خورنده می توانند در اثر حل شدن در آب مشکلات جدی به وجود آورند. مجموع این مواد اسید رقیق و ملایمی را تشکیل می دهند که به آسانی به سطوح حفاظت نشده حمله کرده و باعث خوردگی می شوند و از مشخصه های آن افت فشار در نازل می باشد. برای اصلاح این وضعیت یک پوشش بازدارنده خوردگی روی سطح فلز ایجاد می کنند که در این حالت PH آب را تا حدود ۹ افزایش می دهد. این مقدار PH اسیدهای سطح را خنثی کرده و رشد باکتری در سیستم ایرواشر را به تعویق می اندازد.
- کنترل پرز و بخار روغن در ایرواشرها: روغن هایی که در بخار هوا وجود دارند از کارکرد ماشین آلات در سرعت های بالا به وجود می آیند. ذرات روغن باعث اختلال در عملکرد سیستم می شوند. این اشکال می تواند توسط جدا کننده های روغن برطرف گردد. این مواد روغن را از لجن و کثافات آب گرفته و به روی آب می آورند و با سرریز از سیستم خارج می کنند. اگر روغن در سیستم باقی بماند سیستم به نقطه ای می رسد که مجبور به خاموش شدن می شود.
- کنترل بو در ایرواشرها: ایرواشر هوا را به بیرون می دهد یعنی جایی که مردم در آنجا تنفس می کنند، به این دلیل هوا باید تمیز و عاری از هر گونه بو بوده و آلودگی باشد. ایرواشرها به سرعت لزج شده و بو می گیرند. برای رفع این مشکل از اکسیدکننده های با بوی کم مانند پراکسید هیدروژن و بروم استفاده می کنند، به طوری که این مواد را ۲ بار در هفته به سیستم ایرواشر تزریق میکنند.
- جمع بندی : سیستم های تبخیری مانند ایرواشر و زنت برای مناطق گرم و خشک مناسب می باشند. این سیستم ها بویژه برای ساختمان های بزرگ با سقف های بلند مانند سالن ها ، مساجد ، سوله ها و… نسبت به سیستم های تبرید تراکمی (کولر گازی و چیلرها) مقرون بصرفه می باشند. هزینه برق مصرفی این دستگاه ها کمتر از یک چهارم کولرهای گازی و چیلرهای تراکمی می باشد.
