سیستم مدیریت هوشمند کتابخانه با استفاده از فناوری RFID
این سیستم شامل قسمت‌های مختلفی به شرح زیر است:
تگ دار کردن اقلام کتابخانه‌ای (Tagging)
چسباندن تگ به کتاب‌ها اعم از جدید یا کتاب‌هایی که قبلاً بر چسب بارکد داشته‌اند روشی بسیار سهل می‌باشد، چرا که تگ‌ها به صورت برچسبی بوده و نصب آنها بر روی کتاب‌ها بسیار ساده است. در کتابخانه‌های که سیستم RFID مجهز می‌شوند، باید تمامی اطلاعات بعد از خواندن شناسه و وارد کردن اطلاعات کتاب در بانک اطلاعاتی ثبت شود. در سیستم‌های که مجهز به بارکد هستند می‌توان از همان بانک اطلاعاتی استفاده نمود و فقط شناسه مورد نظر را با اطلاعات همسان نمود.
میز امانت خودکار (Self check in/out)
میز امانت خودکار (Self check in/out) تحویل چند گانه اقلام کتابخانه‌ای مانند کتاب، فیلم، نوار و … از طریق ایستگاه خودکار امانت دهی یا جایگاه خدمات مشتریان، از مزایای مهم این سیستم می‌باشد. نحوه کار با این ایستگاه‌ها بسیار ساده بوده و مشتریان با مطالعه دستورالعمل که در کنار آن نصب گردیده سریعاً می توانند با عملکرد آن آشنا گردند.
این کیوسک که ساختاری مشابه کیوسک‌های اطلاع رسانی دارد رابط کاربری آن به صورت صفحه نمایش لمسی بوده و به دلیل صورت ساده نرم افزار ارتباط با آن بسیار آسان است.
بر روی کیوسک Check Out یک قرائتگر رومیزی قراردارد که فرد پس از انتخاب کتاب‌های خود از مخزن، آنها را بر روی قرائتگر فوق قرار می‌دهد تا ضمن شناسایی وارد سیستم شود. در قسمت دیگر کارتخوان قرار دارد که فرد کارت عضویت را بر روی آن قرار داده تا هم اجازه استفاده از سیستم را پیدا کند و هم اطلاعات کتاب و تاریخ امانت‌گیری بر روی آن ثبت شود. البته امکان استفاده از اسکنر اثر انگشت نیز پیش بینی شده است که بنا به در خواست مشتری این امر صورت می‌گیرد که در این صورت امنیت سیستم بیشتر می شود.در قسمت کناری میز چاپگری تعبیه شده که قبض رسید را به فرد ارائه می‌دهد.
روش کار به این صورت است که فرد پس از انتخاب کتاب آن را برروی سینی قرائتگر قرارداده و کارت عضویت را بر روی قسمت کارتخوان می‌گذارد. سپس از طریق صفحه لمسی و منوی مربوط به امانت‌گیری، عملکرد خود را تأیید می‌نماید. حال مشخصات فرد، مشخصات کتاب و تاریخ در Data Base سیستم ثبت شده و همزمان بر روی کارت فرد ذخیره می‌شود. از آنجا که قرائتگر ثابتی به عنوان گیت محافظتی در روبروی درب ورود و خروج قراردارد سیستم مشخصات کتاب امانت گرفته شده را به این قرائتگر RFID ارائه می‌کند تا در هنگام عبور آن را به عنوان خروج غیر‌مجاز اعلام نکند.
گیت حفاظتی ۳D
همانطور که قبلاً ذکر شد این گیت از قرائتگرهای ثابتی تشکیل شده که فضایی عبوری به عرض حداقل ۵/ ۱ متر را برای عبور افراد تشکیل می‌دهد این گیت می‌تواند تمامی تگ‌های عبوری از آن را تشخیص داده و در صورتی که اجازه خروج صادر نشده باشد با دادن آلارم پرسنل را مطلع نماید. همچنین قابلیت اتصال به سیستم تصویربرداری را داشته تا زمان‌های تعریف شده اقدام به ضبط تصاویر نماید. این گیت همچنین قابلیت شمارش افراد ورودی و خروجی را دارد و می تواند در هر زمان آماری نسبتاً دقیق را به سیستم ارائه دهد.
مدیریت قفسه‌ها (Shelf management)
مدیریت کتابخانه می‌تواند از دو نوع تفکیک اتوماتیک یا دستی برای اقلام خود استفاده کند. تفکیک اتوماتیک بر مبنای اطلاعات بانک اطلاعاتی کتابخانه یا از اطلاعات دریافت شده از تگ‌های RFID و تفکیک دستی با استفاده از قرائت کننده‌های دستی (hand held) می‌باشد. با داشتن قرائت کننده دستی عملیات شلف خوانی کتابخانه با سهولت بیشتری انجام می‌پذیرد. همچنین با استفاده از این دستگاه می‌توان کلیه اقلامی که در جایگاه خود نمی‌باشند را پیدا نمود. علاوه بر این، با برنامه ریزی از طریق سیستم نرم‌افزاری می‌توان مشخص کرد قرائت کننده فقط به دنبال اقلام مشخص باشد. لذا پس از رسیدن به آن اقلام آنها را قرائت کرده و اپراتور را مطلع می‌کند.
بطور کلی، سیستم مدیریت قفسه‌ها، شناسایی و جای دادن اقلام کتابخانه‌ای را به سهولت انجام داده و کار را برای کارکنان کتابخانه ساده می‌نماید. این سیستم برای انجام ۳ عملکرد اصلی جستجو برای اقلام مشخص، موجودی گیری از کل کتابخانه، جستجو برای اقلام با قفسه‌های اشتباه طراحی شده است.
مزیت‌های اصلی سیستم:
- سهولت در موجودی گیری، بدون جابجایی اقلام
- عدم مزاحمت برای کاربران در امر موجودی گیری
- کاهش خطای انسانی در هنگام موجودی گیری
- پیدا نمودن فوری اقلام جابجا شده از قفسه‌ها
- توانایی در فعال یا غیر فعال کردن تگ‌های مجموعه اقلام بسهولت و در کمترین زمان
کارت هوشمند RFID
برای امانت گرفتن اقلام کتابخانه‌ای، کاربر کارت عضویت را به کتابدار تحویل داده و کتابدار در برنامه کتابخانه قسمت امانت دهی را انتخاب کرده و کارت وی را اسکن می‌نماید. سپس اقلامی که توسط کاربر انتخاب شده بر روی صفحه قرائتگر مقابل جایگاه قرار داده می‌شود. جایگاه، کلیه تگ‌های موجود را شناسایی کرده و آنرا برای سرور مدیریت ارسال می‌دارد. بعد از تأیید عملیات توسط مدیریت کتابخانه، سیستم وضعیت حفاظتی اقلام را غیر فعال کرده و اجازه خروج آنها را صادر می‌کند و در همین زمان رسید مدرک چاپ می‌گردد. در این رسید زمان و تاریخ امانت و تاریخ برگشت اقلام ثبت شده است.
